Prawie codziennie prasa, radio telewizja, informują nas o wypadkach drogowych. Często ofiarami są dzieci, które niekiedy z własnej niewiedzy doprowadzają do katastrofy. Nie zawsze winny jest kierowca, lecz bezmyślność naszych dzieci. W wieku przedszkolnym dzieci jako uczestnicy ruchu drogowego są pod opieką dorosłych. Rodzice i opiekunowie w natłoku spraw i problemów zapominają o wpajaniu podstawowych zachowań obowiązujących na drodze. Sami często swoim postępowaniem uczą odwrotnych zachowań (przebieganie przez jezdnię w miejscach niedozwolonych, wożenie dzieci na bagażnikach rowerów itp.). Zadaniem szkoły jest więc od najmłodszych lat kształcić prawidłowe nawyki zachowania na drodze. Program "Bezpieczna droga" ma za zadanie zapoznać uczniów z podstawowymi przepisami ruchu drogowego w sposób przystępny i dostosowany do wieku rozwojowego dziecka. Już siedmiolatek powinien wiedzieć, jak ma się zachować jako uczestnik na drodze, co wolno, a co jest całkowicie zabronione. Pomocą w realizacji tego zadania jest mój program.
Cele główne: - przygotowanie dzieci klas I-III do uczestnictwa w ruchu drogowym, - uświadomienie im zagrożeń istniejących na drodze, - kształtowanie potrzeby troski o zdrowie i życie własne oraz innych uczestników ruchu drogowego, - uświadomienie potrzeby bezkonfliktowego funkcjonowania w ruchu.
Cele szczegółowe: - wyposażenie ucznia w wiadomości niezbędne dla zrozumienia zasad świadomego, bezpiecznego uczestnictwa w ruchu drogowym oraz zrozumienia istniejących niebezpieczeństw i ich przyczyn, - wyrabianie koniecznych umiejętności i nawyków potrzebnych do samodzielnego i odpowiedzialnego korzystania z dróg, - rozwijanie wyobraźni, myślenia przyczynowo- skutkowego, - kształtowanie postawy szacunku dla uczestników ruchu drogowego, - rozwijanie spostrzegawczości wzrokowej i słuchowej.
TREŚCI NAUCZANIA KLASA I
1. Droga dziecka z domu do szkoły i z powrotem: - miejsca oznakowane do przechodzenia przez jezdnię (zebra, sygnalizacja świetlna), - miejsca przeznaczone dla pieszych: (chodnik, pobocze), - rodzaje dróg w mojej okolicy.
2. Poznanie zasady prawidłowego poruszania się po drodze: - chodzić prawą stroną chodnika, - przechodzić w miejscach oznakowanych, - kilkakrotnie upewniać się, że nie nadjeżdża pojazd, - ustępować miejsca nadjeżdżającym pojazdom, - nosić po zmroku światła odblaskowe.
3. Miejsca szczególnie niebezpieczne w najbliższym otoczeniu.
4. Zachowanie się na przystankach komunikacji publicznej oraz środkach komunikacji zbiorowej lub indywidualnej: - wybór bezpiecznego miejsca z dala od jezdni, - przestrzeganie zasady bezpieczeństwa przy wsiadaniu i wysiadaniu z autobusu, tramwaju, samochodu - przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas podróżowania środkami komunikacji zbiorowej.
5. Bezpieczeństwo zabaw w różnych porach roku.
6. Praca policjanta. Zachowanie bezpieczeństwa i porządku publicznego w mieście i na wsi.
7. Udzielanie pierwszej pomocy przy stłuczkach.
8. Pomoc osobom niepełnosprawnym (koleżankom i kolegom) na terenie szkoły. 9. Znaki drogowe przeznaczone dla pieszych. Rodzaje znaków drogowych: ostrzegawcze, zakazu, nakazu, informacyjne.
KLASA II 1. Utrwalanie zasad poznanych w klasie I.
2. Zasada poruszania się zorganizowanych grup pieszych: - na terenie zabudowanym, - poza terenem zabudowanym.
3. Zasada przechodzenia przez jezdnię.
4. Cechy większości uczestników ruchu drogowego - określenie cech, jakie powinni posiadać uczestnicy ruchu drogowego (życzliwość, uprzejmość, chęć niesienia pomocy innym, zrozumienie potrzeb innych ludzi...).
5. Konsekwencje niewłaściwego zachowania pieszych.
6. Zagrożenia na drogach spowodowane warunkami atmosferycznymi: - pory roku sprzyjające i niesprzyjające uczestnikom ruchu drogowego: - lato - dzień długi, sucha nawierzchnia jezdni, ubrania kolorowe; - jesień, zima - szybko zapadający zmrok, opady śniegu, śliska nawierzchnia jezdni, brania ciemne, szare; piesi - potrzeba noszenia elementów odblaskowych; pojazdy - potrzeba dobrego stanu opon, sprawności hamulców... 7. Poznanie numerów alarmowych (997, 998, 999) i sposobu korzystania z nich. 8. Udzielanie pierwszej pomocy przy skaleczeniach i zadrapaniach
KLASA III
1. Utrwalenie materiału z klasy I i II.
2. Zasady poruszania się pieszych: - w strefie zamieszkania, - na drogach przeznaczonych dla rowerów i pieszych, - na drogach przeznaczonych tylko dla rowerów,
3. Nieprawidłowe zachowania jako pasażer: - wysiadanie z pojazdu, gdy ten się nie zatrzymał, - wbieganie do pojazdu, gdy ten już ruszył, stanie blisko drzwi, - wyrzucanie szkła, papierów kamieni przez okna pojazdu.
4. Bezpieczeństwo i pierwsza pomoc w czasie zajęć ruchowych w szkole i poza szkołą.
Przewidywane efekty Uczeń: - akceptuje normy społeczne i postępuje według nich, uczestnicząc w ruchu drogowym jako pieszy i pasażer, - wystrzega się zachowań, które zagrażają bezpieczeństwu własnemu i innych osób, - dostrzega związki przyczynowo-skutkowe pomiędzy niewłaściwym zachowaniem w ruchu drogowym, a powstawaniem niebezpiecznych sytuacji, - podejmuje przedsięwzięcia, które zamierzają do poprawy bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego.
Sposoby i metody realizacji celów i treści zawartych w programie. Pogadanki. Wycieczki, podczas których uczniowie maja okazję obserwowania różnych zjawisk związanych z uczestnictwem w ruchu drogowym. Zajęcia lekcyjne. Spotkania z fachowcami: - policjantem, - pielęgniarką, - pracownikiem służb drogowych, - instruktorem jazdy, - kierowcą autobusu, - kolejarzem.
Zajęcia praktyczne, mające na celu wyrobienie odpowiednich nawyków, np. przechodzenie w bezpiecznej odległości obok innego pieszego lub przeszkody, zatrzymywanie się przed wejściem na jezdnię, stanie na chodniku w bezpiecznej odległości od jezdni, przechodzenie przez jezdnię po jak najkrótszym odcinku.
Opracowali: mgr Irena Sumera mgr Ireneusz Sumera Literatura:
1. B. Szafarczyk - "Z Agatką na drodze" 2. "Ja, ty i my" - miesięcznik dla sześciolatków. 3. P. Łosowski - "Czerwone STÓJ! Zielone IDŹ!". 4. "Bezpieczeństwo ruchu drogowego" - program edukacyjny dla klas I- IV szkoły podstawowej 5. B. Bogacka-Osińska, E. Królicka, D. Łazuchiewicz „Wychowanie komunikacyjne” – Program Nauczania szkoła podstawowa 6. „Bezpieczny rowerzysta”- Opolska Policja Radzi 7. „ Karta rowerowa w szkole”- Wychowanie Komunikacyjne, wydanie specjalne, XII 1998 r. 8. „Ja, rower i przepisy”- Kodeks rowerzysty, broszura PZU |